6 kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tiên tiến trong ngành Y hiện nay

Kỹ thuật chụp X quang thường quy hay còn gọi quy ước. Được ưa chuộng sử dụng rộng rãi trong ngành Y từ hơn 100 năm này về chuẩn đoán các tổn thương của sọ não và cột sống. Chỉ định chụp X quang xương sọ mặt, cột sống hiện nay được xem là hình ảnh định hướng cho các kỹ thuật Cắt lớp hiện đại.

Chụp hộp sọ toàn bộ với ba mặt phẳng cơ bản:

• Mặt phẳng trán : tư thế thẳng.
• Mặt phẳng dọc giữa : tư thế nghiêng.
• Mặt phẳng trục : tư thế Hirtz.
• Chụp cột sống từng vùng: (cổ, lưng, thắt lưng) và bản lề chẫm cổ, cổ lưng, lưng cùng.
• Chụp X quang phóng đại trực tiếp một vùng : chụp mõm nha C2
• Chụp X quang với tư thế động : Chụp cột sống gấp tối đa hay ưỡn ngực tối đa, để đánh giá các tổn thương eo thân đốt sống.

Phương pháp Siêu âm

Siêu âm không được chỉ định sử dụng nhiều trong việc chuẩn đoán hệ thần kinh não tủy. Tuy nhiên ở một số trường hợp, siêu âm với các đầu dò tần số 5- 10 Mhz  qua những khu vực cấu tạo xương mỏng, thóp, có thể cho phép đánh giá sự dịch chuyển cầu trúc đường giữa trong quá trình chuẩn đoán 1 bên bán cầu não.

Với kỹ thuật siêu âm Doppler màu, có thể xác định các bất thường của dòng chảy mạch máu, qua đó gợi ý thêm cho chẩn đoán thần kinh não tuỷ. Siêu âm còn hướng dẫn chọc dò, định hướng trong khi phẫu thuật các tổn thương ở sâu trong mô não, tiểu não.

Chụp CT cắt lớp

Đây là phương pháp sử dụng tia X kết hợp với thiết bị đo lường sự suy giảm của tia X sau khi đi qua cơ thể cũng với xử lý của máy tính. Điều này cho phép làm tái hiện hình anh bằng sự phân giải không gian và tỉ trọng. Nhờ đó, trên ảnh cắt lớp vi tính thay vì chỉ có 4 mật độ như X quang qui ước (xương chất cản quang – mô mềm – mỡ – khí) cung cấp hơn 4000 độ xám gọi là đơn vị Hounsfield, cho phép đánh giá được bản chất của tổn thương.

Các giảng viên kỹ thuật hình ảnh khoa Cao đẳng Xét nghiệm – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, hiện nay với các thế hệ máy cắt lớp vi tính đa dãy đầu dò, đã giúp cho chẩn đoán hình ảnh thần kinh sọ não và tuỷ sống có những bước tiến đáng kể. Từ chấn thương, các tai biến mạch máu não, dị dạng mạch não cho đến các u não, bệnh lý cột sống; cắt lớp vi tính đã giải quyết cơ bản các vấn đề lớn của hệ thần kinh. Do vậy hình ảnh cắt lớp vi tính ngày càng phổ cập trong lâm sàng ở các tuyến từ cơ sở đến trung ương.

Chụp cộng hưởng từ

Là phương pháp cắt lớp phức tạp hơn. Nó cho phép cắt nhiều mặt phẳng như dọc, ngang , trán thay vi chỉ cắt chủ yếu theo mặt phẳng trục. Đồng thời phương pháp này tạo ảnh bằng nhiều chuỗi xung khác nhau trước và sau khi tiêm thuốc đối quang từ. Hình ảnh cộng hưởng từ đã phân tích được các tổn thương trong mô mềm, thần kinh não tủy rất lý tưởng.

So với cắt lớp vi tính thì cộng hưởng từ có độ nhạy và đặc hiệu cao hơn, vì thế cộng hưởng từ ngày càng được ứng dụng rộng rãi để bổ sung chẩn đoán cho cắt lớp vi tính và các phương pháp khác.

Chụp ống tủy sống và Chụp Cắt lớp tuỷ sống có cản quang

Hiện nay chỉ định bơm chất cản quang Iốt vào khoang dưới của ông sống, có thể chụp khoang  tủy, rễ thần kinh đang ngày càng ít dần từ khi phương pháp chụp cộng hưởng từ phát triển. Chụp ống tuỷ sống có cản quang có thể chẩn đoán được các bệnh lý thoát vị đĩa đệm, bệnh lý của bao rễ khoang dưới nhện. cắt lớp vi tính có tiêm thuốc cản quang vào ống, phối hợp tiêm thuốc cản quang tĩnh mạch có thể chẩn đoán được các bệnh lý ở khoang ngoài màng cứng, trong tuỷ. Tuy nhiên vẫn không thể thay thế cộng hưởng từ.

Chụp mạch máu 

Tiêm chất cản quang Iode tan trong nước vào động mạch hoặc tĩnh mạch, sau khi chích trực tiếp hoặc gián tiếp qua Catheter (sonde). Phương pháp này đánh giá mạch phân bố cho hệ thần kinh bình thường hay bệnh lý, góp phần chẩn đoán các tổn thương có thay đổi phân bố mạch máu, trong u lành hoặc u ác ở sọ não, tuỷ sống, là nền tảng của can thiệp mạch.

Kỹ thuật chụp động mạch trực và gián tiếp để chẩn đoán hiện nay dần dần thay thế bởi chụp mạch máu số hóa như chụp mạch cắt lớp vi tính (CTA), chụp mạch cộng hưởng từ (MRA). Vai trò của chụp mạch chỉ còn lại chức năng can thiệp.

Nguồn : kythuathinhanh.com